Lees dan!: Het achtste leven (voor Brilka)

dinsdag 10 januari 2017

Het achtste leven (voor Brilka) - Nino Haratischwili

Nadat ik vanaf oktober een leesdagboek bijhield over Het achtste leven, is hier dan eindelijk mijn recensie!

Omslagtekst:

Een monumentaal, Tolstojesk familie-epos dat zes generaties omspant tussen 1900 en nu. Acht levens van één Georgische familie, beginnend in een kleine stad tussen Georgië en Azerbaidzjan, waar een getalenteerde chocolatier zijn dochters grootbrengt en en passant een recept bedenkt voor een verrukkelijke chocoladedrank met gevaarlijke krachten. Het brengt hem rijkdom en aanzien, maar dat betekent in die tijd ook al spoedig een gevaar.

Niza is de achterkleindochter van Stasia, een van de dochters van de chocolatier. Zij woont in Berlijn en vertelt op eeslepende wijze, maar ook met veel ironie en humor, de dramatische geschiedenis van haar familie en die van de ‘rode’ twintigste eeuw – een cruciale periode in de Europese geschiedenis – met de opkomst en ondergang van de Sovjet-Unie, het wegvallen van het IJzeren Gordijn en de perestrojka.

Mijn mening:

De 8 in Het achtste leven staat voor oneindig. Net als wat ik van dit boek zou willen; dat het oneindig is.

1248 bladzijden en nog was het niet genoeg, nog hoopte ik dat er na het laatste hoofdstuk toch stiekem nog een hoofdstuk zou komen.

Een mooi verhaal met prachtig vormgegeven zinnen.

"Iemand die een sluier nodig heeft, een voorwerp, ook als is het van zijde, tussen zichzelf en de wereld, is bang voor het leven. Hij is bang om dingen te beleven, ze echt te voelen."

(Simon Jasji)

Doordat ik het boek op mijn e-reader las en in delen aangeleverd kreeg voor het leesfeuilleton van Hebban viel het niet op dat het om een dik boek ging.

Ik kan me voorstellen dat zo’n dik boek je misschien af zal schrikken. Maar als je door de recensies van dit boek denkt dat het wellicht een boek is dat je aan zal spreken, laat je dan niet afschrikken door de dikte.

Je kunt het misschien net zo aanpakken als de feuilletonlezers: Het boek opdelen.

Waarschijnlijk zal je regelmatig na het met jezelf afgesproken gedeelte door willen lezen, omdat het verhaal zo meeslepend is.

Het boek is geschreven vanuit Nitsa. Zij gaat zo’n 100 jaar terug in de tijd om haar nichtje Brilka duidelijkheid te geven over waar ze vandaan komt. Wat haar familiegeschiedenis is.

En dat ís me een geschiedenis!

Het levensverhaal van een heel bijzondere Georgische familie, plus de achtergrond waartegen het zich afspeelt.

De feiten zijn belangrijk, maar ook bijgeloof speelt een grote rol.

Die achtergrond is het Georgië en de Sovjet-Unie van de twintigste eeuw. Communisme en socialisme, de Tweede Wereldoorlog, Stalin, Lenin en alles wat daarbij komt kijken tegenover het democratische westen.

Had je je je voor het lezen van dit boek nog niet zo verdiept in de Russische geschiedenis en politiek; na het lezen van dit boek ben je wat dat betreft helemaal bij, zonder het idee te hebben dat je in een lesboek geschiedenis hebt zitten lezen.

Het achtste leven is opgedeeld in zeven delen, voorafgaand aan een proloog. In de proloog geeft Nitsa in het kort al enkele gebeurtenissen die zullen volgen weer. Vervolgens vertelt zij haar verhaal, zoals zij het van haar voorouders heeft meegekregen. Grotendeels van overgrootmoeder Stasia. Daarin zitten vrij veel geschiedenisfeiten verwerkt, inclusief jaartallen.

Zo wordt stukje bij beetje het verhaal van zes generaties uit de doeken gedaan. In het boek ook wel figuurlijk omschreven als het weven van een wandkleed.

Op het moment dat Nitsa in het verhaal zelf geboren is en bewust dingen meemaakte, krijgt het verhaal een iets andere vorm, doordat je het verhaal als lezer vanaf dan uit de eerste hand te horen krijgt.

De zeven delen in het boek worden allemaal aangeduid met de naam van het personage dat de hoofdrol speelt in dat deel. Die stukken gaan echter niet alleen maar over die persoon.

Neem bijvoorbeeld het verhaal van Kitty Jasji, een oudtante van Brilka, en mijn favoriet. Haar verhaal speelt zich voor een deel af in Londen. Gebeurtenissen bij haar lopen parallel met die van familieleden in Tblisi, Georgië, meer dan 4000 kilometer verderop. Ook die gebeurtenissen komen uitgebreid aan bod.

"De verhalen overlappen elkaar, lopen in elkaar over, vergroeien met elkaar - ik probeer dat kluwen te ontwarren, omdat je de dingen na elkaar moet vertellen, omdat de gelijktijdigheid van de wereld niet in woorden te vangen is."

In de familie Jasji speelt chocola een belangrijke rol. De vader van Stasia had een chocolaterie die geweldig liep door een geheim recept. Dat recept is het erfstuk van de familie.

"Chocola was alleen nog een herinnering aan een ander tijdperk en zonder chocola vergaten de mensen de zoetheid en zonder iets zoets vergaten ze hun kindertijd en zonder kindertijd vergaten ze het begin en zonder begin zagen ze het einde niet naderen."

In het begin hadden verschillende feuilletonlezers, inclusief ikzelf, het idee dat het nodig was om een stamboom te gaan maken, omdat de familie Jasji best ingewikkeld leek. Maar na een tijdje kende ik de familie Jasji als mijn eigen broekzak.

De familie Jasji zal niet snel weer uit mijn hoofd zal verdwijnen.

Ik ben helemaal blij! Zojuist kreeg ik te horen dat ik voor mijn bijdrage aan het leesfeuilleton een compleet papieren exemplaar van Het achtste leven gewonnen heb.
Zodra ik hem heb, zal ik een foto op Facebook en Intstagram plaatsen én krijgt het boek een ereplaats in mijn boekenkast!

Tip: Als je het hele boek gelezen hebt, lees dan de proloog nog eens. Die is dan nog mooier en heeft meer betekenis dan de eerste keer.