Lees dan!: Een man van goede hoop | Een moderne Afrikaanse odyssee

Voor De Club van Echte Lezers mocht ik een drukproef van Een man van goede hoop lezen. Ik had me ervoor opgegeven, omdat de omschrijving me erg aansprak.

Omschrijving

Als de Somalische Asad Abdullahi acht jaar oud is, wordt zijn moeder voor zijn ogen doodgeschoten door rebellen. Negentien jaar later woont hij in Blikkiesdorp, de meest beruchte township van Kaapstad. Daar vertelt hij zijn aangrijpende verhaal aan schrijver Jonny Steinberg, gezeten op de bijrijdersstoel van diens auto. Asad zwerft door zuidoostelijk Afrika, overgeleverd aan de gunsten van verre familie en grillige vreemden. Lang is eenzaamheid zijn enige zekerheid – en toch blijft hij onvermoeibaar zoeken naar zijn kans op een beter leven. Dat brengt hem naar Zuid-Afrika, dat echter niet alleen rijker, maar ook gewelddadiger en xenofober is dan hij zich had kunnen voorstellen.

Steinberg schrijft niet alleen het levensverhaal van Asad op, maar ook zijn eigen pogingen om de persoon die naast hem zit te begrijpen. Ook legt hij een duistere kant van hedendaags Zuid-Afrika bloot. Maar Een man van Goede Hoop laat vooral een intens menselijke strijd zien: het vallen en opstaan van een man met de onverzettelijke wil om iets van het leven te maken.

Deze omschrijving maakte me erg nieuwsgierig naar het leven van Asad en de omstandigheden in Somalië. Wat dat betreft ben ik met het lezen van dit boek goed aan mijn trekken gekomen.

Via Asad neemt Jonny Steinberg je mee op reis, of, beter gezegd, mee op de vlucht.
Na de moord op zijn moeder in januari 1991, het begin van de burgeroorlog, vlucht Asad namelijk weg uit zijn geboortedorp vanwege het aanhoudende geweld daar.
Vanaf dat moment begint een leven van afscheid nemen: Afscheid van mensen, plaatsen en eigendommen.
Asad is eigenlijk net een boom die steeds verplant wordt. Iedere keer dat hij denkt ergens te kunnen wortelen, wordt hij weer verplaatst en kan hij weer van voren af aan beginnen.
Een sterke boom die dat volhoudt.

"Hij wist echt niet of hij dit leven aan zou kunnen. En als hij dat niet kon, als hij erg ziek zou worden, zou er dan iemand zijn die genoeg om hem gaf om hem te verzorgen?"

(Asad - 12 jaar)

De geschiedenis van Somalië speelt een grote rol in het verhaal. Via het verhaal van Asad diept Steinberg de gebeurtenissen verder uit en zoekt er meer achtergrondinformatie bij. Erg interessant. Al moet ik wel eerlijk zeggen dat ik die gedeelten uit het boek af en toe wat langdradig vond. Die lazen meer als een geschiedenisboek af en toe. Het waren geen grote stukken waar dat om ging.

Het boek is opgedeeld in delen en hoofdstukken. De delen hebben de maken met waar Asad naar op weg is. Die delen gaan vooraf aan een kaart van het gebied met de plaatsen waar het zich afspeelt.
De delen zijn weer onderverdeeld in hoofdstukken. De hoofdstukken dragen de naam van de belangrijkste plaats waar het hoofdstuk zich afspeelt of van de persoon die op dat moment het belangrijkste is in Asads leven.

"Ze zijn als de Israëlieten in de woestijn, maar de veertig jaar kwamen en gingen ontelbaar vele generaties geleden, en ze zwerven nog steeds rond, hun bitterheid is hun enige voeding. Het enige wat ze weten is dat ze voor eeuwig van hun thuis zijn beroofd."

Asad is in wezen jarenlang een vluchteling. Toch is hij niet altijd op de vlucht. Op sommige momenten heeft hij het redelijk goed, maar wil hij het beter hebben. Het gras aan de overkant is altijd groener.

"'Je bent maar een paar jaar hier op aarde,' zegt hij. 'Hoelang? Zestig jaar? Misschien tachtig? Een groot deel van die jaren ben je nog een kind. Een groot deel van die jaren ben je oud. De jaren ertussenin: het is maar een korte tijd, echt, de tijd vliegt. Als je er dan niets van maakt, is je kans verkeken. Dan sterf je zonder te hebben geleefd.'"

Steinberg laat in het boek merken dat het hem best veel moeite gekost heeft om tot Asad door te dringen, om hem te begrijpen. Ik denk dat hij er heel goed in geslaagd is. Aan de ene kant heeft hij Asad als persoon laten zien, een personage in zijn boek laten zijn, aan de andere kant geeft hij zijn eigen kijk op de dingen, zodat het toch ook Steinbergs eigen verhaal is.

Hij is een goede verteller die mij met dit verhaal van de eerste tot de laatste bladzijde geboeid wist te houden.