Lees dan!: De laatkomer - Dimitri Verhulst

In het kader van de boekenweek heb ik er een boek bij gepakt dat me te gek voor woorden leek. Ik kwam terecht bij De laatkomer van Dimitri Verhulst (Hij heeft eveneens het boekenweekgeschenk van deze boekenweek geschreven.)
Aangezien Dimitri Verhulst de laatste tijd veel op tv is geweest en zijn stem veel te horen is geweest, had ik tijdens het lezen zijn stem in mijn hoofd. (Is dat raar?) Net of ik werd voorgelezen.

Het boek gaat over de 74-jarige, gepensioneerde bibliothecaris Désiré Cordier. Hij zit flink onder de plak bij zijn vrouw Moniek (eigenlijk heet ze Monique...) en heeft geen zin om op deze manier tot het einde van zijn leven door te gaan.

"Moniek de Petter. Mooie naam, voor op een grafsteen. (Overigens heet ze volgens haar paspoort niet Moniek, maar Monique. Maar dat vond ze geschreven in een te muffige spelling, niet bij haar passen. Mensen die het nodig achten hun naam te veranderen... Moet ik nog meer zeggen?)"

Hij komt op het idee om zich als dement zijnde voor te doen en zijn laatste dagen te slijten in een tehuis met dementerende ouderen.
Om daar terecht te komen moet hij zich goed verdiepen in dementie en de verschillende stadia hierin. Dit resulteert in een aantal hilarische gebeurtenissen. Als het echt om een dement persoon gegaan was, was het niet grappig geweest, dan was het wellicht zielig. Maar Désiré is er met zijn volle verstand bij en als lezer weet je hoe zijn gedachtegang bij zijn gedrag is.
Eenmaal in huize Winterzicht heeft hij alle tijd voor zichzelf en voor het perfectioneren van zijn ziekte en het verder uitstippelen van zijn route naar de dood. De dood die in huize Winterzicht niet zoveel voorstelt.

"Een lijkwagen komt de achterkant van het gebouw op gereden, daar waar leveranciers hun ladingen lossen en ook de vuilbakken staan, laadt het lijk op, en bolt er stilletjes mee weg. Een kamer komt vrij, de molen draait voort."

Wanneer hij eenmaal in huize Winterzicht is en zijn jeugdliefde Rosa Rozendaal er ook verschijnt, hoopt hij toch stiekem dat hij nog toenadering tot haar kan zoeken en hij nog wat verloren tijd met haar in mag halen.

Ik neem aan dat de meeste mensen hopen gezond en bij hun volle verstand oud te mogen worden. Hoe erg is het dan als je je leven zo weinig waard hebt gevonden dat je het liefst vervreemd van iedereen alleen dood wil gaan in een tehuis. Op die manier het heft in eigen hand wil houden.
Omdat het boek vanuit het perspectief van Désiré geschreven is, is het precies duidelijk welke weg hij wil bewandelen en wanneer hij bepaalde beslissingen neemt. Tijdens het lezen kreeg ik op een bepaalde manier begrip voor hem, terwijl zijn hele in scene gezette ziekte me erg tegen stond.

Dementie/ Alzheimer: "Als je een naam zoekt en je hebt het gevoel tevergeefs in een lade te scharrelen, dat zit je nog altijd goed. De essentie blijft dat je over die lade beschikt, dat je die ene schuif bezit waarin je al jouw namen en data hebt opgeslagen. Bij alzheimer, of dementie, is de hele kast weg."

Als Désiré 'ziek' wordt stelt zijn vrouw hem op de proef door met hem het spel 'Ik ga op reis en ik neem mee..' te spelen. Dit spel komt terug door het boek heen. Alleen is het hier in een iets andere vorm gegoten: 'Ik steek de Styx over en ik neem mee..' (Wat neem je mee op reis naar het dodenrijk.)

Désiré komt over alsof hij tevreden is met de gang van zaken. Alsof hij baas is over zijn eigen leven. Maar ondertussen kan hij niet meer doen wat hij 'bij gezondheid' graag deed: Klassieke muziek luisteren, lezen; dat doen dementen immers niet. Ik vraag mij dan af wat dit hele gebeuren nu waard is geweest. Als je alles in het werk stelt om alleen achter te blijven en je vervolgens niet eens meer een boek kan lezen, omdat je jezelf dan verraadt? Bizar. Dat is denk ik ook een goed concluderend woord voor dit boek: Bizar.

Sterren plaatjes